Urusniaga Tanah

Teks: Rahimah Omar

Lebih kurang 3 bulan yang lepas, emak mertua ada merujuk kepada saya mengenai masalah pewarisan tanah daripada arwah ayah dan ibunya. Disebabkan terlupa, satu bahagian tanah yang sepatutnya menjadi miliknya telah dibahagikan dan diwarisi oleh adik-beradik yang lain. Perintah pembahagian harta pusaka juga telah dikeluarkan. Menurut emak, bahagian tanah tersebut telah dibeli daripada salah seorang ahli keluarga. Atas sebab-sebab tertentu, tanah tersebut didaftarkan di atas nama arwah ayahnya. Walau bagaimanapun, perkara ini diketahui oleh adik-beradik yang lain dan tiada sesiapa yang membantah akan hak emak terhadap bahagian tanah tersebut. 

Perkara ini hanya disedari setelah geran tanah yang baru dikeluarkan. Emak pernah bertanya kepada Pejabat Tanah yang berkaitan, tetapi dimaklumkan ia hanya boleh dibetulkan dengan cara pembatalan Perintah Pembahagian Harta Pusaka berkenaan melalui satu perintah mahkamah.

Pembatalan Perintah Pembahagian Harta Pusaka melalui satu perintah mahkamah sememangnya boleh dibuat. Tetapi perlu difikirkan kos untuk melantik peguam dan sebagainya. Pada pandangan saya, selain pembatalan perintah berkenaan, ia juga boleh dibetulkan melalui pindahmilik biasa iaitu daripada adik-beradik kepada emak atas dasar kasih sayang memandangkan semua adik-beradik emak tahu mengenai perkara ini. Walau bagaimanapun, ia bukanlah semudah seperti pindahmilik tanah biasa kerana ia melibatkan bahagian tanah yang tidak dipecah bahagi. Tambahan, tidak dapat dipastikan ahli keluarga atau waris bahagian tanah yang lain masih hidup atau telah meninggal dunia. Complicated? Memang agak complicated.

Apabila bercerita bab urusniaga tanah, saya bukanlah seorang pakar. Tetapi pengalaman saya yang sedikit semasa berkhidmat di Pejabat Tanah serta di pejabat lama khusus dalam bidang tanah menjadikan saya sedikit ‘celik tanah’. Kalau tidak pandai pun, saya tahu di mana boleh saya rujuk untuk mendapatkan jawapan.

Berbalik kepada masalah emak, tanah yang dipegang adalah tanah pertanian yang tidak dipecah bahagi. Maknanya, sekeping tanah mempunyai ramai pemilik berdaftar. Walau bagaimanapun, bahagian tanah telah ditentukan. Sebagai contoh, sekeping tanah mempunyai 10 orang pemilik di mana setiap seorang memegang 1/10 bahagian.

Dalam hal ini, menurut seksyen 214 Kanun Tanah Negara, hanya keseluruhan bahagian tanah sahaja yang boleh dipindahmilik. Dari segi konsepnya, bahagian milik A iaitu 1/10 tadi boleh dipindahmilik kepada Encik Z. Tetapi dari segi undang-undang ia tidak boleh dipindahmilik secara terus daripada A kepada Encik Z kerana hanya keseluruhan tanah sahaja yang boleh dipindahmilik. Bagaimana nak bagi ia boleh dipindahmilik kepada Encik Z? Dalam hal ini, kesemua 10 orang pemilik tanah berkenaan dikehendaki mengisi satu Borang 14A (borang pindahmilik tanah) dan memindahmilik 1/10 bahagian milik A kepada Encik Z. Maknanya di ruang pemindahmilik perlu dituliskan kesemua 10 nama pemilik berdaftar tanah berkenaan, manakala di ruang penerima pindah milik perlu ditulis 9 nama pemilik berdaftar asal beserta dengan nama pemilik baru iaitu Encik Z. A tiada lagi dalam senarai penerima pindahmilik. Nampak tak? Secara tidak langsung pindahmilik berkenaan menepati kehendak undang-undang kerana keseluruhan tanah dipindahmilik dan bukannya sebahagian tanah sahaja.

Saya tahu. Mesti pening. Kerana undang-undang tanah bukanlah semudah yang disangka. Kalau tidak ada keperluan untuk mengetahui mengenai urusniaga tanah, tidak perlulah memahami apa yang saya tulis. Cukuplah sekadar membaca. Manalah tahu, suatu hari nanti anda memerlukan maklumat ini untuk membantu anda menyelesaikan masalah keluarga. Sekurang-kurangnya adalah sedikit maklumat asas.

Setakat ini dahulu perkongsian saya hari ini. Cerita banyak-banyak pasal undang-undang tanah ni buat pembaca pening nanti. Heheh.

Wassalam J